Το Πρόγραμμα Λεξιπόντιξ

203

Ο Λεξιπόντιξ αποτελεί το πρώτο δομημένο πρόγραμμα θεραπείας τραυλισμού για παιδιά σχολικής ηλικίας. Αναπτύχθηκε στην Ελλάδα από δύο Έλληνες λογοθεραπευτές που εξειδικεύονται στον τραυλισμό τον Γιώργο Φούρλα και τον Δημήτρη Μαρούσο.

Βασίζεται στα πλέον σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα και σε θεωρητικά μοντέλα και κλινικές προσεγγίσεις τεκμηριωμένης κλινικής αποτελεσματικότητας. Αναπτύχθηκε λαμβάνοντας υπόψη τα ελληνικά δεδομένα και εισάγει μια καινοτόμο στάση και δυναμική στη θεραπεία τραυλισμού παιδιών σχολικής ηλικίας.

 

• Ηλικίες: 8–12 ετών
• Διάρκεια: 13 συνεδρίες / 4 μήνες
• Συμμετέχουν: γονείς και παιδί
• Διάρκεια συνεδρίας: 90 λεπτά
• Αριθμός θεραπευτών: 1 θεραπευτή

Το παιδί σε ρόλο Υπερ-ήρωα

Η θεραπεία εξελίσσεται σαν ένα παιχνίδι ρόλων μεταξύ του Λεξιπόντικα και του παιδιού σε ρόλο Υπερ-ήρωα να υπερασπίζεται με τη βοήθεια συμμάχων (των γονέων), το Εργοστάσιο του Νου. Ο Λεξιπόντιξ, προσπαθεί να διεισδύσει στο Εργοστάσιο του Νου και να καταλάβει το Κέντρο Ελέγχου που ελέγχει  τη Μηχανή των Λέξεων και Συμπεριφορών, τη Μηχανή των Σκέψεων και το Εργαστήρι των Συναισθημάτων.

 

Το παιδί μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σημάδια των ποντικοεπιδρομών και εξοπλίζεται με Εργαλεία για τις σκέψεις και τα συναισθήματα και Εργαλεία για τις λέξεις για να διατηρεί ή να ανακτά τον έλεγχο του εργοστασίου.

 

Με τη χρήση των εργαλείων οι ποντικοεπιδρομές  αναχαιτίζονται και οι σύμμαχοι εξοπλίζονται και γίνονται πιο έμπειροι στον έλεγχο και διαχείριση των επιδρομών του ποντικού. Η συμμαχία κερδίζει προοδευτικά έδαφος, συμμετέχει σε αποστολές για τη χρήση των εργαλείων σε πραγματικές περιστάσεις επικοινωνίας και αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον ποντικό. Η θεραπεία εξελίσσεται, οι σύμμαχοι αναδομούν τον επικοινωνιακό τους ρόλο, ο Λεξιπόντιξ από απειλητικό ποντίκι γίνεται φιλικό κατοικίδιο.

 

…ο σχεδιασμός του προσφέρει ένα πρόγραμμα κλιμακωτής αύξησης της προσοχής σου χωρίς να κουράζει κατά τη διάρκεια του. Διασκεδάσαμε αρκετά και είδα το παιδί μου να δυναμώνει και να αντιμετωπίζει τον τραυλισμό του με επιμονή.

 

Δομή προγράμματος

Η θεραπεία έχει σύντομη διάρκεια. Οι δεκατρείς συναντήσεις δίνουν ώθηση αλλαγής σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μετά τη θεραπεία παιδί και γονείς γνωρίζουν πώς να διαχειρίζονται ομιλία και συναισθήματα. Η σταδιακή αποδέσμευση από τη θεραπεία διασφαλίζει την εδραίωση της αλλαγής.

Το πρόγραμμα αποτελείται από ένα βασικό κορμό θεραπευτικών πρακτικών (Ελάχιστη Δομή) τον οποίο ακολουθεί μία Ευέλικτη Δομή επιλεγόμενων κλινικών πρακτικών.

Η αρθρωτή δομή και η δυνατότητα επιλογής μεταξύ πολλών επιλεγόμενων κλινικών πρακτικών δίνει τη δυνατότητα υψηλής παραμετροποίησης του προγράμματος στις ιδιαίτερες, μοναδικές ανάγκες του κάθε ξεχωριστού παιδιού.

 

Η συμμετοχή των γονέων

Με τη συμμετοχή των γονέων στη θεραπεία εξασφαλίζεται η γενίκευση των αποτελεσμάτων στην καθημερινή ζωή του παιδιού. Υποστηρίζουν το παιδί να αλλάξει και αλλάζουν οι ίδιοι.

Οι γονείς έχουν τους δικούς τους στόχους. Αναγνωρίζουν, διαχειρίζονται και αναθεωρούν τις δικές στάσεις, συναισθήματα και συμπεριφορές, σχετικά με τον τραυλισμό του παιδιού τους, υποστηρίζοντας έτσι καλύτερα τη ροή της ομιλίας του παιδιού.

Το παιδί τοποθετείται στο κέντρο της θεραπείας.  Είναι ρυθμιστής της διαδικασίας,  φτιάχνει συμμαχίες και ενδυναμώνεται να αναλάβει την ευθύνη της ομιλίας του. Καθοδηγεί τους ανθρώπους γύρω του σε ρόλους που το βοηθούν να διαχειρίζεται την επικοινωνία του.

Παιδιά και γονείς λατρεύουν τη θεραπεία γιατί τα επιτραπέζια παιχνίδια, οι αποστολές, τα πειράματα, οι σύμμαχοι δίνουν έναυσμα, ρόλο, κλιμακούμενη δομή και κίνητρο στο παιδί να συμμετέχει και να αλλάζει διαρκώς. Οι γονείς ενδυναμώνονται καθώς λειτουργούν ως “σύμμαχοι” στην όλη προσπάθεια, στο πλευρό του παιδιού τους.

Η παρουσία και των δύο γονιών είναι απαραίτητη και καθοριστική. Ρυθμίσεις γίνονται όταν η παρουσία ενός από τους γονείς είναι πρακτικά αδύνατη.

 

Έμφαση στη Λειτουργική Επικοινωνία

Τα εργαλεία ομιλίας δίνουν  διαχειριζόμενη διαφορετική ομιλία και χρησιμοποιούνται από το παιδί με νόημα και σκοπό και όχι επειδή “πρέπει”. Χρησιμοποιούνται για να εξυπηρετούν τις εκάστοτε λειτουργικές επικοινωνιακές ανάγκες του παιδιού. Το παιδί απελευθερώνεται από την υποχρέωση να μιλά με κάποιον τρόπο και μπορεί να επιλέξει να μιλά με ή χωρίς τραυλισμό, με ή χωρίς εργαλείο ανάλογα με τις προθέσεις του σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση.

 

Η συμμαχία δρα και εκτός του χώρου θεραπείας

Ο χρόνος εκτός των συνεδριών συνεχίζει να είναι χρόνος θεραπείας. Παιδί και γονείς παίζουν τα καρτοπαιχνίδια του προγράμματος, κάνουν “γυμνάσια”, “πειράματα” και “αποστολές” σε πραγματικές συνθήκες επικοινωνίας και συνεργάζονται για τις θεραπευτικές δράσεις που αναλαμβάνει η συμμαχία. Η θεραπεία στοχεύει στην αλλαγή της συνολικής εμπειρίας του τραυλισμού, επομένως εκτείνεται και σε όσα συμβαίνουν έξω από τον χώρο του κέντρου λογοθεραπείας. Οι συμμαχικές δραστηριότητες απαιτούν, σε λογικά πλαίσια,  χρόνο και δέσμευση από όλους.

 

Ποιο είναι το αποτέλεσμα της θεραπείας Λεξιπόντιξ

Η θεραπεία ενισχύει την επικοινωνιακή λειτουργικότητα του παιδιού και οδηγεί στην επικοινωνιακή αναδόμηση. Δηλαδή, το παιδί στην καθημερινότητά του κάνει πράγματα που δεν έκανε πριν, έχει καλύτερη διαχείριση της ομιλίας και της επικοινωνίας του, σκέφτεται διαφορετικά για τον τραυλισμό του και δεν έχει έντονα αρνητικά συναισθήματα ή αναστολή να συμμετέχει στις συζητήσεις, το μάθημα ή τις παρέες, εξαιτίας του τραυλισμού.

 

Είπαν για το πρόγραμμα…

“Το πρόγραμμα ήταν ευχάριστη έκπληξη γιατί είναι πέρα από αυτά που φανταζόμουν. Είναι πολύ γήινο, πλήρως κατανοητό καθόλη τη διάρκειά του. Κάνεις πράγματα που για όλους είναι αυτονόητα (πχ να παίξεις με το παιδί σου) που ξεχνάμε πόσο ουσιαστικά είναι. Ο σχεδιασμός του προσφέρει ένα πρόγραμμα κλιμακωτής αύξησης της προσοχής σου χωρίς να κουράζει κατά τη διάρκεια του. Διασκεδάσαμε αρκετά και είδα το παιδί μου να δυναμώνει και να αντιμετωπίζει τον τραυλισμό του με επιμονή. Οι συναντήσεις στο γραφείο κάθε φορά, μου έδιναν αισιοδοξία και με έβαζαν σε διαδικασία να σκεφτώ πράγματα σε σχέση με τον Ν. Τα όσα ειπώθηκαν μέσα από τα παιχνίδια και τις διαδικασίες μου ενίσχυσαν τον θαυμασμό για τον Ν. και κάθε φορά που γυρίζαμε στο σπίτι έλεγα από μέσα μου «Μπράβο στο παιδάκι μου». Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος οι αποστολές οι συναντήσεις τα παιχνίδια, ήταν τόσο καλά δομημένα που σε κάνουν να ανεβαίνεις σκαλί -σκαλί και να θέλεις να πας παραπάνω. Το προσωπικό ήταν άψογο και πολύ κοντά μας χωρίς ίχνος επαγγελματικής αποστασιοποίησης.  Ευχαριστώ πολύ λεξιπόντικα!”

“Όταν ήρθαμε πέρυσι τον Ιούνιο για πρώτη φορά στο κέντρο ήρθαμε με πολλές ελπίδες για την καλυτέρευση της ομιλίας της κόρης μας. Δεν κρύβω όμως ότι είχε φτάσει σε τέτοιο βαθμό δυσκολίας που έλπιζα μεν αλλά αμφέβαλλα και πάρα πολύ για το εάν θα καταφέρουν εδώ ό,τι δεν κατάφερε 1 χρόνος ψυχολόγου – λογοθεραπείας και ομοιοπαθητικής – ορθοφωνίας που είχαμε δοκιμάσει. Δεν ήξερα επίσης κατά πόσο η Α. θα ανταποκρινόταν στο πρόγραμμα καθώς βαριέται εύκολα και είχε ήδη κουραστεί να την πηγαίνουμε από εδώ και από εκεί. Μετά από 3 μήνες ομαδικής, συνεργατικής δουλειάς από όλη την οικογένεια (κάτι που δεν το περιμέναμε γιατί συνήθως όλοι εστίαζαν στο παιδί) μπορώ να πω ότι φεύγω με ένα παιδί με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, με ένα σωρό δυνάμεις που έχει ανακαλύψει για τον εαυτό του και πολλές μεθόδους να αντιμετωπίζει το τραυλισμό του. Όλα αυτά τα έμαθε με παιγνιώδη τρόπο, έχει μιλήσει σε όλους για αυτά, μιλάει με θάρρος, χωρίς να κομπιάζει και έχει καταλάβει ότι δεν είναι μόνη της σε αυτό. Έχει γύρω της πολλούς συμμάχους που την αγαπάνε την επιβραβεύουν και εάν τους χρειαστεί θα τη στηρίζουν για πάντα. Ευχαριστούμε πολύ!!!”