Προκαλεί το άγχος τραυλισμό;
Κατηγορηματικά όχι! Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύει ο πολύς κόσμος ο τραυλισμός δεν είναι αποτέλεσμα άγχους, νευρικότητας ή ψυχολογικής πίεσης. Τα Πρόσωπα που Τραυλίζουν σαν ομάδα δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στην προσωπικότητά τους που τα διαφοροποιεί από τα πρόσωπα που δεν τραυλίζουν. Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμα και πολύ μικρά παιδιά που ξεκινούν να τραυλίζουν μπορεί να εμφανίζουν σημάδια κοινωνικού άγχους σαν αντίδραση στις δυσροές, στα επεισόδια τραυλισμού δηλαδή, που κάνουν στην ομιλία τους. Παρόμοια δεδομένα εμφάνισης κοινωνικού άγχους αναφέρονται και στους έφηβους και ενηλίκους που τραυλίζουν, σχετιζόμενο πάντα με τον τραυλισμό. Σε κάθε περίπτωση, το κοινωνικό άγχος, o φόβος για ομιλία ή οποιεσδήποτε πιθανές συμπεριφορές διαχείρισης όπως η μειωμένη συμμετοχή στις συζητήσεις, η αποφυγή προσώπων ή λέξεων, η αποφυγή περιστάσεων ή η υιοθέτηση παθητικών ρόλων στην επικοινωνία, που κάποια πρόσωπα που τραυλίζουν εμφανίζουν, είναι αποτέλεσμα του τραυλισμού και όχι η αιτία.
Το άγχος δεν προκαλεί τραυλισμό. Τα πρόσωπα που τραυλίζουν μπορεί να εκδηλώνουν κοινωνικό άγχος εξαιτίας του τραυλισμού.
Που οφείλεται ο τραυλισμός;
Ο εξελικτικός τραυλισμός, ο τραυλισμός που εμφανίζεται στην προσχολική ηλικία και συνεχίζει να υφίσταται στην ενήλικη ζωή, είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή. Στη διαταραχή αυτή συμμετέχουν πολλά διαφορετικά συστήματα του εγκεφάλου που χρησιμοποιούνται για την ομιλία, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων του λόγου, της κίνησης, του συναισθήματος. Κάθε παιδί γεννιέται με μία γενετική κληρονομιά η οποία καθορίζει μεταξύ άλλων και την προδιάθεσή του στον τραυλισμό. Οι εμπειρίες του περιβάλλοντος, ψυχολογικοί και άλλοι αναπτυξιακοί παράγοντες καθορίζουν εάν το παιδί με κληρονομική προδιάθεση θα εκδηλώσει τραυλισμό και το πώς ο τραυλισμός θα εξελιχθεί. Η εξέλιξη του τραυλισμού καθορίζει και τον βαθμό στον οποίο ο τραυλισμός μπορεί να επηρεάσει την επικοινωνία και την ψυχολογία του προσώπου που τραυλίζει.
Ο τραυλισμός οφείλεται στον διαφορετικό τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου του Προσώπου που Τραυλίζει, το οποίο είναι ομοίως νευροδιαφορετικό με όλους τους ανθρώπους.
Τραυλισμός και ψυχολογικοί παράγοντες
Ως νευροαναπτυξιακή διαταραχή πολυπαραγοντικής αιτιολογίας ο τραυλισμός σχετίζεται με κινητικές-λεκτικές, γλωσσικές, περιβαλλοντικές και ψυχολογικές πιέσεις που ασκούνται στη ροή της ομιλίας. Οι ψυχολογικές πιέσεις σχετίζονται με την ιδιοσυγκρασία (ευερέθιστα παιδιά, με υψηλή συναισθηματική διεγερτικότητα και χαμηλή συναισθηματική ρύθμιση), την υπερβολική ευαισθησία, τις υψηλές προσδοκίες που πιθανώς θέτουν οι γονείς ή το ίδιο το παιδί στον εαυτό του, τη μικρή ανεκτικότητα στο λάθος, καθώς και τη χαμηλή αυτοπεποίθηση. Επαναλαμβάνουμε, ότι οι ψυχολογικοί παράγοντες δεν αποτελούν την αιτία του τραυλισμού και δεν ισχύουν για όλα τα παιδιά που τραυλίζουν. Εξηγούν ωστόσο, γιατί ένα παιδί που ξεκίνησε, για παράδειγμα, να τραυλίζει το πρωί, μέχρι το μεσημέρι μπορεί να έχει σταματήσει να μιλά, επιδεικνύοντας μια υπεραντίδραση στο σύμπτωμα και δυσκολία ρύθμισης της ψυχικής έντασης που το σύμπτωμα δημιουργεί. Εξηγούν επίσης, γιατί ένα παιδί που τραυλίζει μπορεί να είναι περισσότερο ευάλωτο στα σχόλια του περιβάλλοντος σχετικά με την ομιλία του από ό,τι ένα άλλο όπως και γιατί τα παιδιά με υψηλή ψυχική ανθεκτικότητα τα πάνε καλύτερα με τον τραυλισμό. Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι οι γονείς των παιδιών που τραυλίζουν δεν είναι διαφορετικοί από τους γονείς των παιδιών που δεν τραυλίζουν και ότι οι γονείς δεν προκαλούν τραυλισμό στο παιδί.
Ο εξελικτικός τραυλισμός, ο τραυλισμός δηλαδή που εμφανίζεται στην προσχολική ηλικία και συνεχίζεται μέχρι την ενήλικη ζωή, δεν αποτελεί ψυχολογικό πρόβλημα.
Τι είναι ο ψυχογενής τραυλισμός
Ο ψυχογενής τραυλισμός, ανήκει σε διαφορετική κατηγορία από τον εξελικτικό τραυλισμό, και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία ως αποτέλεσμα ψυχικού τραύματος ή άλλης έντονης ψυχικής κατάστασης. Είναι σπάνιος και έχει καλύτερη πρόγνωση πιθανώς γιατί δεν έχει οργανικό υπόστρωμα. Ο ψυχογενής τραυλισμός ανταποκρίνεται καλύτερα στην ψυχοθεραπεία ή στο συνδυασμό ψυχοθεραπείας και λογοθεραπείας. Ένας ενήλικος που τραυλίζει από την παιδική ηλικία ή ένα παιδί που ξεκινά να τραυλίζει στην προσχολική ηλικία, το πιθανότερο είναι να έχει εξελικτικό τραυλισμό. Αυτό που όλοι εννοούμε όταν μιλάμε για τον “τραυλισμό”, είναι ο εξελικτικός και όχι ο ψυχογενής τραυλισμός.
Λογοθεραπεία και ψυχοθεραπεία
Στον ψυχογενή τραυλισμό που είναι σπάνιος και διαφορετικός από τον εξελικτικό τραυλισμό η ψυχοθεραπεία είναι απαραίτητη. Ο εξελικτικός τραυλισμός θεωρείται νευροαναπτυξιακή διαταραχή όχι ψυχιατρική και είναι αντικείμενο του εξειδικευμένου λογοθεραπευτή. Ο εξειδικευμένος λογοθεραπευτής στον τραυλισμό καλύπτει διαγνωστικά και θεραπευτικά στο σύνολό τους τα λεκτικά, ψυχολογικά, επικοινωνιακά και λειτουργικά προβλήματα που προκύπτουν από τον τραυλισμό, σε όλες τις ηλικίες. Τα Πρόσωπα που Τραυλίζουν δεν αποτελούν έναν ομοιογενή πληθυσμό. Επιμέρους πτυχές της δυσκολίας των Προσώπων που Τραυλίζουν ή δυσκολίες που μπορεί να συνυπάρχουν με τον τραυλισμό ενδέχεται να συνιστούν ανάγκη παρέμβασης και από άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Οι παρεμβάσεις από άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, στις περιπτώσεις που απαιτούνται, είναι συνήθως επικουρικές στις κλινικές παρεμβάσεις του λογοθεραπευτή. Μη λογοθεραπευτικές παρεμβάσεις ή η ψυχοθεραπεία από μόνη της δεν είναι αποτελεσματική ή κατ’ ανάγκη απαραίτητη, στον τραυλισμό.